Namangan viloyatsudi fukarolik ishlari buyicha sudlov xayʼati sudyalari,Viloyat bandlik bosh boshqarmasi xodimlari ishtirokida o'tqazilgan oʻquv seminar tireningi.

2022-11-07

A.Safayev o'z maʼruzasida kuyidagilarni taʼkidlab o'tdi.

Xurmatli tadbir ishtirokchilari! yangi Konstitutsiyasi loyixasida fuqarolarimizning mexnat xuquqlarini kafolatlari yanada kuchaytirilmokda.

Jumladan, 37-moddaga mexnat ququqiga oid bo'lgan normalar qushilmokda. Yaʼni xar kim mexnati uchun xech kanday kamsitilishlarsiz va belgilangan mexnatga xaq to'lashning eng kam mikdoridan kam bo'lmagan tarzda adolatli xak olish xuquqiga ega.

Mexnatga xak tulashning eng kam miqdori insonning o'zi va oilasi yashashn uchun yetarli bo'lishi kerak.

Xomiladorligi yoki bolasi borligi sababli ayollarni ishga qabul qilishni rad etish, ishdan bushatish va ularning ish xaqini kamaytirnsh takiklanadi.

Xar bir ishlovchi ayol xomilador bo'lgan taqdirda va tug'ish davrida qak tulanadigan taʼtilga xamda yangi tug'ilgan chaqalokni parvarish kilish uchun taʼtilga ski bolani farzandlikka olnsh uchun taʼtilga chikish xukukiga ega.

Ushbu moddadagi: “Sud xukmi bilan tayinlangan jazoni utash tartibidan yoki konunda kursatilgan boshka xollardan tashkari majburiy mexnat takiklanadiʻ degan jumladan keyin kuyidagicha yangi jumla kushilmokda:

Majburiy mexnatdan va bolalar mexnatining eng yomon shakllaridan foydalanish takiklanadi xamda bu konunga kura javobgarlikka sabab buladi.

Konstitutsiyaning 38 moddasiga xam Uzgartirishlar kiritish belgilangan mokda.

Yaʼni, xar bir shaxs dam olish xuxuxiga ega. yollanib ishlayotgan fukarolar dam olish xuxuxiga. dam olish va bayram kunlari, xax tulanadigan xar yilgi taʼtilga chikish xuxuknga ega.

Shundan sung raislik etuvchi suz navbatini sudiya R.Yaxexujayevga berdi.

Yurtboshimiz tomonndan 2022-yil 28-oktyabrda imzolangan va 2023-yil 30-aprel kunidan amalga kiritiladigan Yangi taxrirdagi Mexnat kodeksida fukarolarni mexnat faoliyatiga jalb kilishning yangi turli shakllarining faol rivojlanib borishi xisobga olingan. Ish beruvchilarga, xususan. kushimcha ishchilarni ishga jalb kilishning sodda va moslashuvchan ish rejimlarini keng Xukuklash uchun xuxuxiy asoslar yaratilgan.

Yangi taxrirdagi Mexnat kodeksinnng maksadi xodimlar, ish beruvchilar va davlat manfaatlarnning mutanosibligini taʼmiilash  uygunlashtirish asosida individual mexnat va u bilan bevosita boglik bulgan ijtimoiy munosabatlari  tartibga solishdan iborat.

Konun loyixayesida sunggi kabul kilnngan Uzbekiston Respublikasining konunlari (Solix kodeksi, Fukarolik kodsksi, “Axoli bandligi tugrisidaʻgi, "Korrupsiyaga karshi kurashish tugrisidagi, "Xususiy bandlik agentliklari tugrisidaʻgi, ʻKasa6a uyushmalari tugrisidagi Konunlar va boshka). Prezident va Xukumatiing normativ xuxukiy xujjatlarnnn xisobga olgan xolda yakka tartibdagi mexnat munosabatlari va ular bilan chambarchas boglik bulgan ijtimoiy munosabatlarini tartibga solishdagi xuxukiy normalar jamlangan.

 

Tarkibiy jixatdan yangi taxrirdagi Mexnat kodeksi 2 kism, 7 bulim, 34 bob va 581 moddadan iborat (amaldagi mexnat kodeksi 2 kism, 15 ta bob va 294 moddadan iborat).

Umumiy kism mexnat xuquqini barcha institutlari uchun fundamental axamiyatga ega bo'lgan masalalarga bagishlangan bo'lib tqqqiz bobdan iborat ikkita bulimii birlashtiradi.